1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramıdır. Bu bayram tüm dünyada çok sayıda ülkede başta işçiler olmak üzere emekçiler tarafından kutlanmaktadır. Ülkemizde de 2009 yılından itibaren resmi bayram olarak hukuk sistemimizde de yerini almıştır. Bu nedenle 1 Mayıs günü işçi hiç çalışmazsa bile o günün ücretinin tam olarak ödenmesi yasal bir zorunluluktur.
1 Mayısta işçinin oluru alınmalı
1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramı gününde işçinin işyerinde çalışıp çalışmayacağına toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılabilir. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayının alınması gerekmektedir.
Çalışana çifte ücret verilmesi zorunlu
İşyerlerinde çalışan işçilere 1 Mayıs gününde;
- Hiç çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak,
- Tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ilave ücret
Ödenmesi gerekecektir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde de işçi ücretlerinin işverence işçiye ödenmesi gerekmektedir.
Örneğin bir firmada mühendis olarak çalışan İsmail Bey, aylık maktu 6000 TL ücret alıyorsa, günlük ücreti 200 TL’dir. İsmail Bey, bugün yani 1 Mayıs günü çalışmazsa maaşında ve sigortasın herhangi bir eksiltilme yapılmadan tam yatırılacaktır.
Ancak örneğimizde İsmail Bey, 1 Mayıs günü tatil yapmayarak çalışırsa günlük 200 TL yerine 400 TL’ye hak kazanacaktır. Bu durumda 2018/Mayıs ayında İsmail Beye 6000 TL yerine aylık 6100 TL ödeme yapılması gerekecektir. Diğer yandan bu ücret artışına bağlı olarak SGK emekliliğinde de faydası olacaktır.
Fazla Mesai Ücreti
Ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde işçi normal çalışma süresinin üzerinde çalışıp fazla mesai yaparsa ayrıca ilave bir günlük ücrete ek olarak %50 zamlı fazla çalışma ücretine de hak kazanmaktadır.
Bu nedenle 1 Mayıs günü çalışan işçiler fazla mesai yapmazlar ise her halukarda çifte yevmiyeye hak kazanacaktır.
Fazla mesai yaparlarsa çift yevmiyenin yanı sıra her fazla mesai saati için %50 zamlı fazla çalışma ücretine de hak kazanacaklardır.
Hemen belirtelim fazla mesai ücretleri de işçinin emeklilik maaşının hesabında SGK tarafından dikkate alınmaktadır.
Tüm çalışan ve emekçilerin 1 Mayıs bayramını kutluyorum.
İsa KARAKAŞ
Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku BAŞUZMANI
ÇSGB/SGK BAŞMÜFETTİŞİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Der. GENEL BAŞKANI
İş-Sosyal Güvenlik-İş Sağ.Güvenliği. Adli ve Ceza Bilirkişisi
A Sınıfı İş Güvenliği UZMANI
Gazeteci/ Yazar (50’yi aşkın kitabı bulunmaktadır)