Muhasebe Rehberi Vergi Rehberi

Özel tüketim vergisi açısından ihracat istisnası

Özel Tüketim Vergisi Yasası’nın 5/1’inci maddesi uyarınca söz konusu vergiye tabi malların ihracat teslimleri, aşağıdaki koşullara bağlı olarak vergiden bağışık tutulmuştur. Şöyle ki;
* Teslim yurtdışındaki bir müşteriye yapılmalıdır. Özel Tüketim Vergisi uygulaması açısından yurtdışındaki müşteri tabiri; ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezleri yurtdışında olan alıcılar ile yurtiçinde bulunan bir işletmenin yurtdışında faaliyet gösteren şubelerini ifade etmektedir.
* Teslim konusu mal, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi’nden çıkmış olmalıdır. Bu bağlamda da malın ihraç edilmeden önce yurtdışındaki alıcı adına hareket edenlere veya bizzat alıcıya işlenmek ya da herhangi bir şekilde değerlendirilmek üzere yurtiçinde teslimi ihracat sayılmamaktadır.
Özel Tüketim Vergisi uygulaması ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan (I) seri numaralı genel tebliğin ‘İhracat istisnası’ başlıklı (5.I) bölümünde yapılan açıklamalara göre “Yurtdışındaki müşterilere teslim edilen ve Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi’nden çıkan mallar, Özel Tüketim Vergisi’nden istisna edilmiştir.” Bu bağlamda da ihraç konusu malların yurtdışına çıktığının gümrük beyannamelerinin aslı veya ilgili gümrük idaresi, noter ya da yeminli mali müşavir tarafından onaylı örneğinin, ihracatın gerçekleştiği dönemdeki Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi’ne eklenmek suretiyle tevsik edilmesi (kanıtlanması) gerekmektedir. (Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğ: 1 ve 19)
Diğer yandan Katma Değer Vergisi Yasası’nın 12/1’inci maddesi uyarınca bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için teslimin yurtdışındaki bir müşteriye veya serbest bir bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalıdır. Bu hükümden de anlaşılacağı üzere Katma Değer Vergisi Yasası’nın 12/1’inci maddesinde ‘serbest bölgedeki’ alıcıya yapılan teslimlerin ihracat sayılabileceği hususunun açıkça belirtilmiş olması nedeniyle serbest bölgelere yapılan satışlar, Katma Değer Vergisi’ne tabi olmaktadır. Konuya ilişkin olarak ayrıca Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 19 seri numaralı Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği’nin (I)’inci bölümünde de ifade edildiği üzere ‘Katma Değer Vergisi Yasası’nın 12/1’inci maddesindeki serbest bölgedeki alıcıya veya yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılan teslimlerin ihracat teslimi sayılacağına dair hüküm, Özel Tüketim Vergisi Yasası’nın 5/1 maddesinde ‘serbest bölgedeki alıcı’ ifadesine yer verilmediği için Özel Tüketim Vergisi’ne tabi tutulmaktadır. Konuya ilişkin olarak yayımlanan 19 seri numaralı Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği’nin (1)’inci bölümünde de ifade edildiği üzere ‘Katma Değer Vergisi Yasası’nın 12/1’inci maddesindeki serbest bölgedeki alıcıya veya gümrük antreposu işleticisine yapılan teslimlerin ihracat teslimi sayılacağına dair hükümler, Özel Tüketim Vergisi Yasası’nda yer almadığından serbest bölgelere veya yetkili gümrük antreposu işleticilerine yapılan teslimler Özel Tüketim Vergisi açısından ihracat istisnasından yararlandırılmamaktadır.
Ayrıca 19 seri numaralı Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği uyarınca Katma Değer Vergisi Yasası’nın 11/1’inci maddesi kapsamında Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara yapılan teslimlerde Katma Değer Vergisi İadesi uygulamasına ilişkin 43 seri numaralı ve özel fatura ile Katma Değer Vergisi İadesi uygulamasına ilişkin 61 seri numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğleri ile yapılan düzenlemelerin Özel Tüketim Vergisi uygulaması açısından geçerliliği bulunmamaktadır. Dolayısıyla, Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara Özel Tüketim Vergisi kapsamına giren malların tesliminde Özel Tüketim Vergisi istisnası uygulanması veya tahsil edilen Özel Tüketim Vergisi’nin iadesi de söz konusu değildir.
Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan tebliğler ve yapılan açıklamalar çerçevesinde serbest bölgeye veya Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara yapılan teslimlerde ihracat istisnası uygulaması yapılamayacağı açıkça belirtilmiş olması nedeniyle, yine Maliye Bakanlığı’nın görüşüne göre “Serbest bölgeye veya Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara teslim edilecek malların Özel Tüketim Vergisi’nin, mükelleflerden satın alınmasında Özel Tüketim Vergisi Yasası’nın 8/2 maddesi kapsamında tecil-terkin uygulamasına konu edilmesi mümkün değildir.”
Bilindiği üzere Özel Tüketim Vergisi Yasası’nın 8/2’nci maddesiyle ihraç edilmek şartıyla ihracatçılara teslim edilen mallara ait söz konusu verginin mükelleflerce ihracatçılardan tahsil edilmemesi koşuluyla, bu mükelleflerin istemi üzerine vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunacağı, söz konusu malların ihracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen verginin terkin edileceği hükme bağlanmıştır.
İhracatın yukarıdaki koşullara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, tecil olunan vergi vade tarihinden itibaren Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Yasa’nın 51’inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı ile birlikte tahsil olunmaktadır. Ancak ihraç edilmek koşuluyla teslim edilen malların Vergi Usul Yasası’nda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilememesi halinde, tecil edilen vergi, tecil tarihinden, tecil edildiği tarihten itibaren ilgili dönemler itibariyle geçerli olan tecil faizi ile tahsil edilmektedir. Bu bağlamda da Özel Tüketim Vergisi açısından ihracatçılara ek süre verilememektedir.
Veysi SEVİĞ/REFERANS/13.07.10
Paylaşabilirsiniz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir