I.Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Bir Ülkeden Gelenler
Ülkemizin; Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna-Hersek, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Gürcistan, Fransa, Hollanda, İngiltere, İsveç, İsviçre, K.K.T.C., Kanada,Kebek, Libya, Lüksemburg, Makedonya, Norveç ve Romanya arasında sosyal güvenlik sözleşmeleri bulunmaktadır. Bu ülkelerden gelen yabancılarla ilgili sosyal güvenlik konularında ikili sözleşmelerimiz hükümleri yönünde işlem yapılmaktadır. Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerden ülkemize gelenler sağlık yardımlarından yararlanmak için ;
-Ülkemizde bulunan akit ülke adına sağlık yardımlarından yararlanmaya hak sahibi kişilerin, öncelikle sosyal güvenlik il müdürlüğü / sosyal güvenlik merkezlerinde bulunan yurtdışı işlemleri servislerine müracaat etmeleri gerekmektedir.
-İlgililer muayene ve tedavilerini, Sosyal Güvenlik Sözleşmesine göre Sağlık Yardım
Belgesinde kayıtlı yardım hakkı süresi içerisinde yaptırabileceklerdir.
-Kurumumuzun sözleşme yapmış olduğu sağlık kuruluşlarından sağlık yardımı
alabileceklerdir.
-Sağlık yardım hakkı süresinin bitiminden sonra tedaviye devam edilmesi gerekiyorsa veya yeni bir tedavi talebi varsa, sosyal güvenlik il müdürlüğü / sosyal güvenlik merkezlerinde bulunan yurtdışı işlemleri servislerine müracaat etmeleri gerekmektedir.
Ülkemizde bulundukları sırada sigortalıların, bağlı bulundukları sigorta kurumundan alarak yanlarında getirmeleri gereken sağlık yardım hakkı belgeleri (formülerleri) aşağıdaki belirtilmiştir.
Ülke Adı Formüler Adı
Almanya A/T 11, A/T 12, A/T 23
Avusturya A/TR 3, A/TR3-A, TR/A6
Hollanda N/TUR 106, N/TUR 111, N/TUR 112
Belçika BT.8, BT.10
Fransa SE 208-01 FT, SE 208-02 FT, SE 208-04 FT,
SE 208-05 TF, SE 208-06 AFT, SE 208-06 CFT, SE
208-17 FT, SE 208-18 TF, SE 208-19 FT, SE 208-
28 FT, SE 208-30 FT
K.K.T.C. K.K.T.C. / T.C. 3, K.K.T.C. / T.C. 5
Makedonya MC/TR 4, TR/MC 10
Romanya R/TR 3
Arnavutluk AL/TR 4, AL/TR 10
BosnaHersek BH/TR4, BH/TR5,
Çek
Cumhuriyeti
CZ/TR 111, CZ/TR 112
Azerbaycan Uygulama yok
Lüksemburg L/TR 3,
II.Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmamış Bir Ülkeden Gelenler
Türkiye Cumhuriyeti ile sözleşmesi bulunan ülkeler dışında başka bir ülkeden Türkiye’ye gelen ve bir işverene bağlı olarak hizmet akdi ile çalışan yabancılar, 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin ikinci fırkasının (c) bendi gereği, aynı Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olmakta ve Türkiye’de sigortalı kabul edilmektedirler.
Yabancı ülkedeki işyeri tarafından işyeri adına ve hesabına Türkiye’ye bir iş için gönderilenler ve geldikleri ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyenler, 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılmamaktadır.
Yabancıların sağlık sigortası açısından ise, 5510 sayılı Kanun’un “Genel sağlık sigortalısı sayılanlar” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi “Mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler, genel sağlık sigortalısı sayılır” hükmüne amirdir.
Buna göre; Türkiye’de oturma iznine sahip olan ve yabancı bir ülkede de sigortalı olmayan kişiler,Türkiye’de 5510 sayılı Kanun kapsamında “genel sağlık sigortalısı” olarak kabul edilmektedir. Ancak; bu kişilerin genel sağlık sigortası kapsamında olabilmeleri için Türkiye de bir yıldan fazla ikamet şartı bulunmaktadır. Bir yıldan fazla ikamet eden yabancılar Genel Sağlık Sigortası primini ödedikleri takdirde sağlık yardımlarından yararlanabilirler.
kaynak:isa karakaş, “İŞVEREN VE ÇALIŞANIN BAŞUCU KİTABI” MUHASEBE&SOSYAL GÜVENLİK KİTABEVİ/ www.muhasebesgk.com Ankara-2012