Haftanın en çok sorulan sorusu: Anne ve babası sigortalı olmayan öğrenciler sağlıktan nasıl ücretsiz yararlanır?
İsa KARAKAŞ CEVAPLIYOR: 5510 s. Kanunun 3. maddesinin 1. f.nın (10) numaralı bendi kapsamında genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmayanlar, başka bir kapsamda genel sağlık sigortalısı sayılmamaları halinde Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmaktadır. Ancak, 6663 sayılı Kanunun 26. maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 60. maddesine;
“Ana veya babası üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmayanlardan; lise ve dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek ve bakmakla yükümlü olunan kişi ya da bu maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde sayılanlar hariç genel sağlık sigortalısı olmamak şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle, gelir tespiti yapılmaksızın birinci fıkranın (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.” hükmü eklenmiştir. Anılan hüküm gereği ana/babası olmaması, ana/babasının 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılmaması veya Kanun gereği ana/babasının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılmaması nedeniyle ana/babası üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunmayanlar, ayrıca ana/babası dışında bir genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi ya da 60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamı dışındaki bir kapsamda genel sağlık sigortalısı sayılmamaları ve maddede belirtilen yaş sınırlarını aşmamak şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin bir numaralı alt bendi (60/c-1) kapsamında sağlık hizmetlerinden faydalanabilecektir.
Dolayısıyla, anılan düzenlemedeki şartları taşıyanlardan bu düzenlemenin yürürlük tarihi olan 10.2.2016 tarihinden önce lise ve dengi öğrenimden ya da yükseköğrenimden mezun olanlardan mezuniyet tarihini izleyen günden itibaren hak tanınan iki yıllık sürenin 10.2.2016 tarihinden sonra biten kişilerin de, 10.2.2016 tarihi ile mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıllık sürenin bittiği ya da yaş koşullarına göre belirlenen tarihe kadar olan sürede Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin bir numaralı alt bendi (60/c-1) kapsamında tescil edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla söz konusu kişilerden 10.2.2016 tarihinden önce (60/g) bendi kapsamında tescil edilenlerin bu tescil kaydının 9.2.2016 itibarıyla sonlandırılması gerekmektedir.
Ayrıca, madde kapsamına giren kişilerden (60/c-1) bendi kapsamına alınanların evlenmesi halinde durum değişikliği nedeniyle, evlilik tarihinden bir gün öncesi itibarıyla (60/c-1) tescil kaydının sonlandırılması gerekmektedir.
UYGULAMA ÖRNEKLERİ:
1) Lise/dengi bir okuldan 30.6.2016 tarihinde mezun olan B kişisi, 18 yaşını 1.9.2015 tarihinde doldurmuştur. Ana/babası üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı olmayan B, 1.9.2015 tarihinde (60/g) bendi kapsamında tescil edilmiş olup 6663 sayılı Kanun kapsamına girdiğinden tescil kaydı lise/dengi öğrenimden mezun olduğu tarih olan 30.6.2016 itibarıyla sonlandırılacaktır. B, mezuniyet tarihini izleyen 1.7.2016 tarihinde (60/c-1) bendi kapsamında tescil edilecek olup, tescil kaydının 20 yaşını doldurduğu 1.9.2017 tarihinden bir gün öncesi olan 31.8.2017 tarihi itibarıyla sonlandırılması gerekmektedir.
2) Yükseköğrenimden 28.6.2014 tarihinde mezun olan C kişisi, 25 yaşını 1.8.2017 tarihinde dolduracaktır. Ana/babası üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı bulunmayan C’nin 6663 sayılı Kanunla getirilen düzenlemedeki şartları taşıması koşuluyla, herhangi bir kapsamda sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı bulunmaması nedeniyle 10.2.2016 tarihinden önce açılmış (60/g) bendi kapsamında tescil kaydı var ise bu tescil kaydının 9.2.2016 tarihi itibarıyla sonlandırılarak 10.2.2016-29.6.2016 tarihleri arasında (60/c-1) bendi kapsamında tescil edilmesi gerekmektedir.
3) Yükseköğrenimden 27.2.2015 tarihinde mezun olan D kişisi, 25 yaşını 24.2.2017 tarihinde dolduracaktır. Ana/babası üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı bulunmayan D, 4.5.2015-17.10.2016 tarihleri arasında Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalışmıştır. 18 yaşını doldurduktan sonra herhangi bir kapsamda sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı bulunmadığı için 1.1.2012 tarihinde (60/g) bendi kapsamına alınan D’nin, Kanunun 67. maddesinin dördüncü fıkrası gereği sigortalı çalışmasının sona ermesini takiben sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkının sona erdiği tarihi izleyen günden, 6663 sayılı Kanunla getirilen düzenlemedeki şartları taşıması koşuluyla mezuniyet tarihini izleyen günden itibaren iki yıllık süre dolmadan 25 yaşını doldurduğu 24.2.2017 (hariç) tarihine kadar (60/c-1) bendi kapsamında tescil edilmesi gerekmektedir.